พระสิบสอง เนื้อดิน จ.ลำพูน

พระสิบสอง ลำพูน พระกรุสกุลลำพูน ทุกพิมพ์ถือได้ว่ามีศิลปะการสร้างจากบรรพชนโบราณที่งดงามเชิงศิลปะมาก มีความอ่อนช้อยอย่างเอกอุ ยากจะหาพระกรุเมืองอื่นเทียบเท่า หนึ่งในพระพิมพ์สกุลลำพูนที่งดงามมากๆ และมีความสลับซับซ้อนของงานศิลป์ขั้นสูงสุด คือ พระสิบสองลำพูน พระพิมพ์นี้โดยปกติที่พบเห็นองค์พระไม่ค่อยสมบูรณ์นัก มักจะหักบิ่น ชำรุด เพราะองค์พระมีขนาดใหญ่ ทำให้เกิดการเสียหายได้ง่าย ในระหว่างการขุดค้นหรือเคลื่อนย้าย เท่าที่พบส่วนใหญ่จะเป็นลักษณะสีเนื้อดิน หรือสีพิกุล สำหรับองค์ในภาพนี้ถือว่าเป็นพระเนื้อจัด ที่ยังคงสภาพความมีเสน่ห์ในองค์พระ ส่องเมื่อไรก็ซึ้งตา เนื้อนึกนุ่ม ดูง่ายมาก แม้แต่เด็กพึ่งหัดเล่นยังดูแท้ ตามประวัติ พระสิบสอง เป็นพระพิมพ์เนื้อดินเผา สกุลลำพูน ศิลปะหริภุญชัยตอนปลาย ราวพุทธศตวรรษที่ ๑๖-๑๗ โดยได้รับเอาอิทธิพลของศิลปะแบบลพบุรีเข้ามาผสมผสาน พิมพ์ทรงเป็นรูปสามเหลี่ยม องค์กลางเป็นพระประธาน มีเดียรถีย์นั่งอยู่โดยรอบ แต่เดิมพระพิมพ์นี้เรียกกันว่าพระแปด โดยนับเฉพาะองค์พระที่อยู่ในพิมพ์เท่านั้น (มี ๘ องค์) ต่อมาได้มีการนับรวมเอา“เดียรถี”๔ ตนเข้าไปด้วย รวมเป็น ๑๒ องค์/ตน จึงเรียกชื่อใหม่ว่าพระสิบสอง มาจนถึงทุกวันนี้...ขนาดองค์พระกว้างประมาณ ๑๐-๑๒ ซม. การขุดค้นพบ พระสิบสอง ในสมัยก่อนมักพบรวมกับ พระสกุลลำพูน พิมพ์ต่างๆ โดยขุดพบจากกรุเจดีย์สำคัญหลายกรุใน จ.ลำพูน เช่น วัดมหาวัน วัดประตูลี้ และวัดดอนแก้ว เป็นต้น นอกจากนี้ยังมีการขุดพบ พระสิบสอง จำนวนหนึ่งในกรุเจดีย์ ที่ จ.เชียงใหม่ เช่น เวียงท่ากาน อ.สันป่าตอง เป็นต้น องค์ที่สวยสมบูรณ์ ณ ปัจจุบันหายากเต็มที สำหรับแฟนตรีมูรติที่กำลังศึกษาเนื้อ และพิมพ์ทรง ต้ององค์นี้เลย ราคาไม่แพงเก็บไว้เป็นองค์ครู ไว้ดูพระรอดมหาวัน เผื่อได้เช่าราคาหลักร้อย แต่ขายหลักล้านเหมือนเซียนใหญ่กับเขาบ้าง